@livewireStyle
header.home link

Slim gezien: supermarkt met overschotten (+ initiatieven van eigen bodem)

Vandaag in het nieuws: In de Deense hoofdstad Kopenhagen kan je vanaf nu boodschappen doen in een supermarkt die alleen voedseloverschotten verkoopt, aan kortingen van 30 tot 50 procent.
23 februari 2016  – Laatste update 4 april 2020 16:22
Lees meer over:
Beelden: unsplash

 

Vandaag in het nieuws: In de Deense hoofdstad Kopenhagen kan je vanaf nu boodschappen doen in een supermarkt die alleen voedseloverschotten verkoopt, aan kortingen van 30 tot 50 procent. De initiatiefnemer is een liefdadigheidsorganisatie (Folkekirkens Nødhjælp) die met WeFood (zo heet de winkel) niet alleen aan armoedebestrijding wil doen, maar ook het Deense voedselverlies wil helpen terugdringen. Denemarken gooit jaarlijks nog zo’n 700.000 ton voedsel weg. Dat is al 25 procent minder dan vijf jaar geleden, maar volgens Folkekirkens Nødhjælp nog steeds te veel.

En daar heeft het gelijk in. Wereldwijd gaat een derde (!) van het geproduceerde voedsel verloren (1,3 miljard ton), terwijl 925 miljoen mensen honger lijden. Met die 1,3 miljard ton verloren voedsel zouden nochtans gemakkelijk 3 miljard monden (!) gevoed kunnen worden… Ondanks de inspanningen die de Denen al hebben geleverd (-25% op 5 jaar tijd is niet min), is elke kilogram verlies dus in feite nog een kilogram te veel.

 

Voedselverlies op de agenda

Voor je de moed verliest: er wordt aan het probleem gewerkt. Het thema voedselverlies staat sinds enkele jaren vooraan op de politieke agenda. Ook in Vlaanderen. De Vlaamse overheid en voedselketen lanceerde afgelopen jaar nog een Ketenroadmap Voedselverlies, met als doelstelling de komende vijf jaar 9 actieprogramma’s uit te voeren (in totaal 57 acties) om het voedselverlies tegen 2020 met 15 procent terug te dringen. Minder ambitieus dan de 25 procent van Denemarken, maar alle beetjes helpen. Want:

  • Vlaanderen verliest jaarlijks 1,9 tot 2,3 miljoen ton voedsel. In de verschillende schakels van de keten ziet dat verlies er zo uit:

    • Primaire sector (land- en tuinbouw): 425.000 tot 700.000 ton
    • Verwerkende sector (voedselindustrie): 1.073.000 ton
    • Distributie: 116.000 ton
    • Voedingsdiensten (horeca, catering,…): 166.000 ton
    • Consument (huishoudens): 156.000 tot 235.000 ton - per consument is dat 18 tot 26 kilogram per jaar, vooral bestaande uit brood en banket (23%), groenten (20%) en fruit (29%)
       
  • Met het voedsel dat wij als consument in Vlaanderen verliezen, kunnen 264.000 tot 381.000 mensen gevoed worden.
     
  • In de Europese Unie gaat jaarlijks 90 miljoen ton voedsel verloren. Dat kan stijgen tot 126 miljoen ton tegen 2020, als er niets aan het beleid verandert.
     
  • Een derde van dit totale Europese verlies vindt plaats in de consumptiefase.

 

food-us2-bis.jpg

 

Denk dus twee keer na voor je dat potje yoghurt vanavond in de vuilnisbak deponeert. Ben je wel zeker dat het niet meer eetbaar is? De helft (48%) van de verpakkingen die we ongeopend bij het afval smijten, is eigenlijk nog eetbaar. Dit onder meer omdat we nog steeds het verschil niet kennen tussen THT en TGT.

  • THT = 'ten minste houdbaar tot' en is dus eigenlijk geen uiterste consumptiedatum. Als het product goed werd bewaard, kan het ook na deze datum nog opgegeten worden. Je vindt deze vermelding op droge pastawaren, conservenblikken, enzovoort.
     
  • TGT = 'te gebruiken tot' en is wél een uiterste consumptiedatum. Je vindt deze vermelding op producten die snel bederven, zoals vers vlees, verse vis, bereide schotels, enzovoort.

 

 

Initiatieven van eigen bodem

 

1. Rekub

Afgelopen zomer konden Antwerpenaren in pop-uprestaurant Rekub op vrijdag- en zaterdagavond voor een zacht prijsje genieten van een dagschotel (menu) bereid met voedseloverschotten van Albert Heijn en enkele lokale bioboeren. Of Rekub ook deze zomer opnieuw zijn deuren opent, is nog niet duidelijk. Meer info: www.rekub.be

 

2. Delhaize‘s Zero Food Waste

In 2012 lanceerde Delhaize een proefproject om via lokale organisaties onverkochte etenswaren te verdelen aan mensen in armoede. Vertegenwoordigers van die organisaties mochten in het betrokken filiaal dagelijks producten ophalen waarvan de vervaldatum bijna verstreken was. Het project kende zo’n succes, dat het snel in tientallen winkels werd ingevoerd. Bedoeling is om het op termijn in heel België uit te rollen.

 

3. Gleaning Network Belgium

Over voedseljutters en gleaning hadden we het eerder al in het artikel ‘Slim gezien: (legaal) voedseljutten’. Gleaners oogsten de overgebleven gewassen van de velden (met toestemming van de boer) en doneren die oogst aan Voedselbanken.  

 

4. Schenkingsbeurs.be

Op deze website kunnen supermarkten en voedingsbedrijven producten die ze niet meer verkocht krijgen (maar wel nog eetbaar zijn) schenken aan sociale organisaties, en kunnen diezelfde organisaties hun behoeften kenbaar maken bij lokale supermarken en bedrijven. Vraag en aanbod moet zo beter op elkaar worden afgestemd. Meer info: www.schenkingsbeurs.be

 

5. De slager, de groenteboer,…

Bovenstaande initiatieven zijn erg mediageniek, maar het hoeft niet altijd zo groot en origineel te zijn om effect te hebben. Veel zelfstandige slagers, traiteurs, bakkers, hoeveverwerkers enzovoort doen ook hun duit in het zakje, zonder mediabelangstelling. Slagers die restjes verwerken in een smossalade bijvoorbeeld, groenteboeren die geblutste producten verwerken in lasagne, quiche of soep, bakkers die vlaai of broodpudding maken van niet-verkochte koffiekoeken, enzovoort. Vraag ze ernaar, je zal verbaasd zijn over hun vindingrijkheid.

 

6. Chef-koks en horeca-uitbaters

Ook chef-koks en horeca-uitbaters ten slotte kunnen in hun keuken en/of bar het verschil maken. Horeca Vlaanderen maakte daarvoor een checklist, die je in het artikel ‘Ook chef-koks gaan strijd aan met voedselverlies’ kan raadplegen.  

 

food-us1-bis.jpg

 

 

Meer info: cijfers over voedselverlies in Vlaanderen vind je op www.vlaanderen.be/landbouw/voedselverlies

Gerelateerde artikels