15 tips voor het houden van kippen in je tuin

Beeld: MMchen - photocase.com

Het juiste kippenras

• Als je kippen wil houden, moet je op voorhand goed bepalen wat je bedoeling is met de dieren en hoeveel plaats je ze kan geven. Koop geen grote vleeshoenders als je niet veel plaats hebt en eigenlijk enkel eitjes wil rapen. Dan ga je beter voor kleinere krielkippen.
   
• Ook het karakter van de kip is belangrijk. Zeker als je nog kinderen hebt die graag met de kippen bezig zijn, is een tam ras zoals een Ukkelse of Antwerpse Baardkriel aan te raden. Je koopt de kippen ook het best als ze nog kuikentjes zijn, zodat je ze makkelijk handtam kan maken. Hou wel steeds een oogje in het zeil, en let op dat je kleine kapoenen de dieren goed behandelen.

Beeld: Velt

Scharrelplaats met veilig hok

• Ondanks hun geringe grootte hebben de beestjes toch wel wat plaats nodig omdat ze graag scharrelen, op zoek naar kleine beestjes om op te eten. 5 m² per dier is goed, 10 tot 25 m² is nog beter. Dan blijft de ren mooi groen omdat de kippen die oppervlakte niet kaal kunnen pikken.
   
• Een ren moet goed afgesloten zijn. Niet enkel om je kippen binnen te houden, maar ook om rovers zoals vossen buiten te houden. Om te vermijden dat een vos binnendringt, kan je de afspanning aan de bovenkant naar buiten draaien en ze onderaan 50 cm ingraven. Een strook tegels of betonplaten rondom de ren leggen helpt ook, want vossen hebben niet de neiging om voor tegels te graven.
   
• Het kippenhok is de ultieme schuilplaats, waar kippen rustig kunnen slapen, eitjes leggen, broeden en dekking zoeken voor regen en roofvogels. Er moet dus de nodige zorg aan besteed worden. Zo moet het hok goed verlucht zijn maar mag het er niet tochten. Maak daarom maar langs één zijde een opening. Belangrijk is ook dat het hok droog is, anders wordt het een broeihaard voor bacteriën. Zet daarom nooit de drinkbak binnen, want dan wordt het een modderpoel.
   
• Kippen slapen van nature uiteraard niet in een hok, maar in takken van bomen en struiken, waarbij de hoogste in rang op de hoogste takken slaapt. Om die natuurlijke omgeving na te bootsen, hang je best stokken op verschillende hoogtes in je hok. Zorg voor genoeg stevigheid, zodat je kippen niet te midden van hun dutje van hun stok vallen. Takken van es, hazelaar of wilg met een diameter van 4,5 tot 6 cm zijn ideaal.

Beeld: Dirk Houbrechts

Hou je dieren in toom

• Kippen zijn sociale dieren, je zet er dus best enkele samen. Een groepje van vijf is ideaal. Binnen zo’n toom kippen heerst een strikte hiërarchie: de pikorde. Als er een haan is, staat die meestal helemaal bovenaan, maar soms kan ook een hen de leiding nemen. Zelfs kippen blijven namelijk niet achter op het gebied van emancipatie ;-).
   
• Binnen die hiërarchie zijn conflicten niet uitgesloten, en de laagste dieren in rang worden soms hevig gepikt. Hou daarom je kippen goed in de gaten, zodat je kan ingrijpen als een dier het te hard te verduren krijgt. Wees om die reden ook voorzichtig als je nieuwe kippen in de toom brengt. Doe dit het liefst ’s avonds, als de kippen rustig zijn. Tegen de ochtend heeft de nieuwe kip de geur van het hok overgenomen, en zal ze bijna onopgemerkt haar intrede doen.
   
• Hoewel een haan wel eens als agressieve vechtersbaas gezien wordt, is hij er eigenlijk vooral om zijn kippen te beschermen en de rust te bewaren door te bemiddelen bij conflicten. Let wel steeds goed op in zijn buurt. Hanen hebben overigens het geheugen van een olifant. Als je hem of zijn kippen kwaad doet op een moment dat hij niet kan aanvallen, zal hij dat bij de eerstvolgende kans alsnog doen, ook al is dat maanden later. Schop hem dus nooit tegen de schenen, excuseer, poten.

Selectieve alleseters

• Kippen worden wel eens dankbaar gebruikt als vuilbak voor huishoudelijk afval. Toch betekent dat niet dat je een kip zomaar alles kan voorschotelen. Geef hen liever geen zout of pikant afval, en ook schillen van ui en prei lusten ze niet. Restjes die er wel vlot ingaan zijn gekookte aardappelen en pasta, oud brood of kaas.
   
• Om genoeg koolhydraten op te nemen, hebben kippen nood aan graan. Je kan zelf je mix samenstellen of een graanmengeling kopen. Goede aanvullingen op het kippenmenu zijn groenvoer (bv. kolen, sla, selder,…) en kruiden. Die zorgen voor extra vitaminen en kippen zijn er gek op. Om te voorkomen dat de groenten helemaal onder de modder komen, kan je ze op kophoogte ophangen.
   
• Als je leghennen eieren leggen met een zachte schaal, kan dat wijzen op calciumtekort. Dan kan je hen ook gemalen mosselschelpen of zelfs geplette eierschalen geven. Zorg er wel voor dat de schalen onherkenbaar zijn, anders beginnen de kippen ook in hun eigen eieren te pikken!
   
• Niet zeker of je iets aan de kippen mag geven? De beste manier op dat te weten te komen is door het te proberen. Kippen zullen iets dat ze niet lusten, laten liggen. Wat blijft liggen, mag volgende keer dus op de composthoop. Je hoeft ook niet bang te zijn voor giftige planten of onkruid, die eten ze intuïtief niet op.
   
• Wist je dat een ei voor 70 procent uit water bestaat? Daarom hebben zeker leghennen een kwart liter water per dag nodig. Zorg er voor dat het water altijd vers en proper is. Regenwater dat je elke dag ververst is ideaal. Zet de bak op een verhoogje in de schaduw. Zo maken de kippen het water niet vuil met hun poten en algen en bacteriën krijgen minder kans dan in het zonlicht.

Beeld: JP Goguen

Kiplekker

• Tot slot moet je ook de gezondheid van je kippen goed gadeslaan. Een zieke kip moet er namelijk zo snel mogelijk van tussen gehaald worden zodat ze geen andere dieren besmet. Simpele parasieten zoals luizen kan je voorkomen door een goede huisvesting met onder andere een stofbad. Kippen rollen zich er graag in, en het stof verstikt luizen en andere parasieten zodat de kip er geen last meer van heeft.

Voel je het kriebelen? Raadpleeg dan ook zeker het nieuwe boek van Velt 'Kippen in de tuin'. Hierin vind je alles wat je moet weten om het jouw kippen naar hun zin te maken. Succes!